Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Στη εργασία του πάνω στη φιλοσοφία της επιστήμης, ο Karl Popper πρότεινε ότι "αυτό που διακρίνει την επιστήμη είναι πως οι υποθέσεις της μπορούν να διαψευστούν". Αυτό είναι γνωστό ως κριτήριο διαχωρισμού του επιστημονικού από το μη επιστημονικό, και έχει μεγάλη επίδραση στη ιδέα του τι κάνουν οι Φυσικοί. Σε ένα εργαστήριο, ακούει κάποιος σε συζητήσεις στους διαδρόμους: «Είναι αυτό διαψεύσιμο?». Ενώ μια μη επιστημονική θεωρία δεν έχει τη δυνατότητα να διαψευστεί. Για τον Karl Popper, η επαληθευσιμότητα μιας πρότασης δεν είναι ασφαλές κριτήριο για την ισχύ μιας θεωρίας. Μια εμπειρική παρατήρηση μπορεί να επαληθεύει μια θεωρητική πρόταση, ο έλεγχος διάψευσης της είναι το ασφαλές κριτήριο για την ισχύ της. Οσο περισσότερο αντέχει στη διάψευση, τόσο περισσότερο προσεγγίζει την αλήθεια. Παράδειγμα θεωρίας που αντέχει στη διάψευση είναι η θεωρία της σχετικότητας
Μια ρωγμή στη ισχύ της πρότασης της θεωρίας της σχετικότητας ότι η ταχύτητα του φωτός είναι η μέγιστη ταχύτητα στη φύση, δημιουργήθηκε με την πρόσφατη πειραματική υποψία ότι τα νετρίνα έχουν ταχύτητα μεγαλύτερη από τη ταχύτητα του φωτός. Μια μεταφυσική πρόταση σύμφωνα με το κριτήριο της διαψευσιμότητας του Popper δεν είναι επιστημονική, διότι δεν υπάρχει δυνατότητα ελέγχου και διάψευσης. Παράδειγμα η ύπαρξη της μετά θάνατον ζωής.
Η κοινότητα των φιλοσόφων έχει απορρίψει σε μεγάλο βαθμό τις ιδέες του Popper. Η κύρια κριτική είναι γνωστή ως Duhem-Quine Thesis:Είναι αδύνατον να ελέγξουμε μια επιστημονική θεωρία μεμωνομένα ,διότι ο πειραματικός έλεγχος απαιτεί μια ή και περισσότερες υποθέσεις σαν υπόβαθρο.
Να δούμε πως αυτό εργάζεται ή δεν εργάζεται σε ένα παράδειγμα από τη κλασσική θεολογία.
Παρακάτω, έχουμε μια δήλωση από το πρόβλημα του κακού:

Είναι ο Θεός πρόθυμος να αποτρέψει το κακό, αλλά δεν μπορεί;
Τότε δεν είναι παντοδύναμος.
Είναι ικανός, αλλά δεν το επιθυμεί;
Τότε είναι κακόβουλος.
Είναι και ικανός και το επιθυμεί;
Τότε από πού προέρχεται το κακό;
Δεν είναι ικανός , ούτε πρόθυμος;
Τότε γιατί τον αποκαλούμε Θεό;

Η δήλωση του προβλήματος αποδίδεται στον Επίκουρο, ίσχυε πριν τον Χριστιανισμό. Με τα κριτήρια διαχωρισμού του Popper αυτό θα ήταν μια επιστημονική υπόθεση. Εάν αποδεχτούμε την υπόθεση ότι υπάρχει ένας παντοδύναμος και πανάγαθος Θεός, τότε υπάρχει η διαψεύσιμη πρόβλεψη ότι το κακό δεν υπάρχει. Σε πρώτη ματιά, μοιάζει η υπόθεση να έχει διαψευστεί και ο Θεός δεν μπορεί να είναι συγχρόνως παντοδύναμος και πανάγαθος. Αλλά η άποψη Duhem-Quine απορρίπτει αυτή τη διάψευση. Μια από τις πολλές τοποθετήσεις στο πρόβλημα του κακού προέρχεται από το Gottfried Leibniz (1646-1716). Αυτός είναι ο αντίπαλος του Newton σχετικά με την προτεραιότητα της ανακάλυψης από το λογισμό. Στην εποχή του δεν υπήρχε διαχωρισμός επιστήμης και θρησκείας.Στη φιλοσοφία, ο Leibniz είναι κυρίως γνωστός για την αισιοδοξία του, υποστήριξε ότι κατά τη στιγμή της δημιουργίας, ο Θεός είχε να επιλέξει από πολλούς δυνατούς κόσμους. Ο Θεός, με την απέραντη σοφία του, αναγκαστικά επέλεξε να δημιουργήσει το καλύτερο όλων των δυνατών κόσμων.
Ο Leibniz, δήλωσε ότι οι άνθρωποι έχουν δει μόνο ένα πολύ μικρό μέρος του συνόλου της ύπαρξης. Στη θεολογία του,oι ψυχές υπάρχουν για πάντα και έτσι θα ήταν πρόωρο να κρίνουμε αν αυτός είναι ο καλύτερος δυνατός κόσμος, δεδομένου ότι έχουμε δει ένα τόσο μικρό ποσοστό του. Επικεντρώθηκε στην ερώτηση «το κακό από πού προέρχεται?" που είναι μία από τις υποθέσεις υπόβαθρο και όχι στις βασικές υποθέσεις της παντοδυναμίας και παναγαθότητας του Θεού. Σύμφωνα με τον Leibniz, ο λόγος που δεν καταλαβαίνουμε, από πού προέρχεται το κακό οφείλεται στην περιορισμένη γνώση και κατανόηση μας. Μόλις έχουμε μια καλύτερη κατανόηση, κατά πάσα πιθανότητα στη μετά θάνατον ζωή, θα δούμε από πού προέρχεται το κακό, ή την εμφάνιση του κακού. Σε αυτή τη προσέγγιση χρησιμοποιείται η άποψη Duhem-Quine για να απορρίψει τη διάψευση.Αν γίνει δεκτό το επιχείρημα του,τότε αποφεύγεται η διαψευσιμότητα της πρότασης.
Ενώ η αρχική πρόταση συναντα το κριτήριο διαχωρισμού της επιστήμης του Popper ,ο Leibniz έχει αφαιρέσει κάθε δυνατότητα διάψευσης .Όποιο αποτέλεσμα θα συνάδει με τη περιορισμένη αντίληψη μας για τον κόσμο και το πρόβλημα του κακού έχει αφαιρεθεί από την επιστήμη στη σφαίρα της θεολογίας και φιλοσοφίας. Εκεί ίσως που πρέπει να είναι.
Οι Φυσικοί ίσως σκεφτούν ότι αυτό είναι πρόβλημα για τη Θεολογία.
Υπάρχουν προβλήματα και στη φυσική που παρατηρούμε ότι μπορεί να αποφευχθεί η διαψευσιμότητα , αλλά με τίμημα τη μετάβαση από την επιστήμη στη μεταφυσική.
   
Στην εικόνα ο Gottfried Wilhelm Leibniz,Γερμανός μαθηματικός και φιλόσοφος

7 σχόλια:

kariatida62 είπε...

"Εν οιδα οτι ουδέν οιδα!"
Το παραπάνω απόφθεγμα του Σωκράτη είναι διαψεύσιμο?
Βεβαίως και μπορεί να είναι γιατί ο Σωκράτης όταν τόπε δεν είχε γνωρίσει καλά τον άνθρωπο,συμπεριλαμβάνοντας και τον εαυτό του που γνώριζε την άγνοιά του!

Τώρα ξέρω...κουταμάρα είπα αλλά βλέπεις αυτός ο POPPER και LEIBNIZ,που μας έφερες καζάνι μου έκαναν το κεφάλι μου, για τα επιστημονικά και μη τα διαψεύσιμα και μη, οπότε κι'εγώ στην συνέχεια βάλθηκα να κάνω το δικό σου Κένταυρε!
Καλή μέρα!!!

α Κενταύρου είπε...

@kariatida62
Η πρόταση Σωκράτη δεν είναι ούτε επιστημονική ούτε Μεταφυσική υπόθεση αλλά αυτονόητη διαπίστωση,επομένως δεν απαιτεί προσπάθεια διάψευσης..Ένα πράγμα γνωρίζουμε και με βάση αυτό παρουσιάζονται άλλα χίλια που δεν γνωρίζουμε.
Το κεφάλι σου έγινε καζάνι γιατί σε απασχολούν τα θέματα πολιτικής,χωρίς να σε απασχολούν τα φιλοσοφικά θέματα της μεθοδολογίας εύρεσης της αλήθειας.
Για να γνωρίσεις την αλήθεια πρέπει να μάθεις πως να βρίσκεις την αλήθεια ή να γνωρίζεις αν είναι δυνατή η εύρεση της οποιαδήποτε αλήθειας . Η αλήθεια που αντιλαμβάνεσαι ή σου προσφέρεται από τρίτους και παρατηρώ ότι την υπερασπίζεσαι με πάθος πως το ξέρεις ότι είναι η πραγματική αλήθεια?
Ποιά είναι τα ασφαλή κριτήρια ώστε αυτό που ισχυρίζεται πχ ο Γ.Βαρουφάκης, ο Δ.Καζάκης,ο Ράμφος Ο Βενιζέλος,ο Σαμαράς είναι η αλήθεια?Μπορώ να ισχυριστώ ότι όσο περισσότερο η πολιτική προσεγγίζει τις απόψεις της πλειοψηφίας τόσο πιο σωστή είναι η πολιτική?Μπορώ να ισχυριστώ οτι όσο μεγαλύτερη αντίδραση δημιουργείται σε μια πολιτική αλλαγή τόσο πιό σωστή είναι η πολιτική ?

kariatida62 είπε...

Mη με κολάζεις ευλογημένε, και μόλις επέστρεψα απο το άβατο της Ορθοδοξίας....
χαχαχαχαχαχχαχαχαχαχαχαχαχα!
----
Η αλήθεια δεν μου προσφέρεται μόνο απο τους τρίτους,την διαπιστώνω μέρα με την ημέρα, κάποιοι διαψεύδονται ακόμη και αυτοδιαψεύδονται και άλλοι επιβεβαιώνονται καθημερινώς ευλογημένε!:))

Ανώνυμος είπε...

Ο πιο μακρυς δρόμος είναι αυτός από την καρδιά στο νου, έλεγε ενας πατέρας της εκκλησίας!

Οποτε σε θεματα Θεολογίας, η πίστη ανατρεπει τα πάντα.

Όχι ότι αυτό είναι το σωστό, αλλά αυτό μου βγήκε να σχολιάσω!

Ειπαμε, παθαίνω πατατράκ εδώ μέσα και φοβάμαι μη πω και καμια κοτσάνα και παρεξηγηθω!

Τα σέβη μου

ξωτικό είπε...

Μμμμμ
Kαι ...ποιός ορίζει ακριβώς ποιό είναι το εκάστοτε "κακό" ;;;
Εδώ σε θέλω κάβουρα !!

Χαα στην έσκασα κι εγώ ,όλο εσύ θα μου βάζεις προβλήματα .

Καλημερούδια Δασκαλούκο
Καλό μήνα (πιάνει και καθυστερημένα χαχα)
Πάω να φιλοσοφήσω ....

to alataki είπε...

Φυσικοί και φιλόσοφοι δεν πρόκειται ποτέ να οδηγηθούν στην αλήθεια μ' αυτόν τον τρόπο σκέψης.
Σε δουλειά να βρισκόμαστε.
Η τελευταία πρόταση είναι ίσως το κλειδί.

α Κενταύρου είπε...

@CaCoula
@ξωτικό
@αλατακι
Με πολλά Φυσικά, Φιλοσοφικά και Μεταφυσικά έφυγε και η μάνα μου στις 30/11 .Οπότε όπως και να το κάνεις τα βασικά ερωτήματα που έχουν σχέση με το νόημα και το σκοπό της ζωής θες δεν θες σουρχονται στο νου τέτοιες στιγμές.