Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

ΑΣΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Στο τέλος του 19ου αρχές  20ου αιώνα αρχίζει ο αστικός   μετασχηματισμός της Ελληνικής κοινωνίας.Σημάδια αυτού του μετασχηματισμού βλέπουμε τόσο στην ενδυμασία αλλά και στις κατοικίες .Μέχρι το 1890 η ενδυμασία ιδιαίτερα των αγροτικών πληθυσμών της χερσαίας Ελλάδας ήταν η παραδοσιακή στολή της  φουστανέλας  μετά το 1900 πλέον έχει καθιερωθεί η «φράγκικη»ενδυμασία.Ο πληθυσμός της υπαίθρου μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα ,στην πλειοψηφία του κατοικούσε στις πεδινές περιοχές σε πλινθόκτιστες καλύβες, ενώ στις ορεινές σε πετρόκτιστες καλύβες χωρίς εσωτερικό διαχωρισμό .Στις πόλεις στη μεγάλη πλειοψηφία κατοικούσε σε ξύλινες πρόχειρες κατασκευές. Από τις αρχές του 1900 και μετά δημιουργούνται κατοικίες πέτρινες συνήθως με ισόγειο όπου υπήρχαν τα ζώα ή αποθήκες και πάνω η κατοικία που διέθετε διαχωρισμό συνήθως ξύλινο και ξύλινα πατώματα και συνδετικό υλικό της λαξευμένης πέτρας συνήθως αμμοκονίαμα (μίγμα ασβέστη και άμμου).Οι παρακάτω εικόνες δείχνουν αυτό το μετασχηματισμό .

Φουστανέλα,πουκαμίσα,γιλέκο,σιλάχι,ζωνάρι με τα εθνικά χρώματα  και μαντίλι καλαματιανό μεταξωτό.Tσαρούχι.
Την φορούσε στο γάμο του το 1915. 




Πιστόλα δίκανη εμπροσθογεμής του 1850.
Πρωτόγονη ,γέμιζε μπαρούτι και βόλια από μολύβι .
Διαθέτει δυο σκανδάλες και δυο κοκοράκια.


Ρολόι  του 1930 "OSCAR"  Swise made 17 juels


Ρολόι του 1940 Ιταλικής κατασκευής .
Αγοράστηκε από Ιταλό φαντάρο στη  κατοχή το 1943 με αντάλλαγμα μια κότα !!!


Η Κυρία Σταμάτα με την ομπρέλα της και τη σκούφια της με τη φούντα,αγκαζέ με το κύριο Κώστα το μουστακαλή , το  1910 φοράει τα "φράγκικα"




Πέτρινη καλύβα χωρίς συνδετικό υλικό (ξερολιθιά)



Kατασκευάστηκε το 1897 από Λαγκαδινούς τεχνίτες .Σταυροειδής μετά τρούλου.
Το καμπαναριό είναι μεταγενέστερο του 1957.
Κτίσμα του 1937
Κτίσμα του 1908
Δημοτική βρύση κτίσμα του 1870 επι Δημάρχου Τριπόλεως Α.Νικόπουλου

Κατοικία του ποιητή Κων.Καρυωτάκη. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο σπίτι αυτό στις 30 Οκτωβρίου 1896  
Κατοικία στο Λεβίδι Αρκαδίας

24 σχόλια:

kariatida62 είπε...

Τώρα τι να πρωτοσχολιάσω βρε Αστέρι!
Την φορεσιά του παππού,το ελβετικό ρολόι που δείχνει σ'αριστη κατάσταση(θυμάμαι την μάρκα-φόραγε ενα παρόμοιας μάρκας ρολόι χειρός ο δικός μου παππούς)ή την πιστόλα του???!!!
Η κυρά Σταμάτα έδειχνε αρχοντογυναίκα της εποχής και ο παππούς Κώστας κρατώντας την αγκαζέ δήλωνε την αγάπη και το σεβασμό του σ'αυτή. Συνήθως οι φωτό που έβγαζαν τότε είχαν άλλη στάση.
Ο άνδρας καθόταν ηγετικά και πίσω του όρθια ακουμπούσε τον ώμο του η γυναίκα.
Επομένως το ζεύγος δεν είχε ντυθεί μόνο φράγκικα αλλά συμπεριφερόταν και με φράγκικες συνήθειες.
Το ΄πατρικό του ποιητή αρχοντόσπιτο!
Εκείνη την εποχή θα ήταν παλάτι για την περιοχή...
Ωραίες φωτό. Μας συστήνεις τον τόπο σου με τον καλύτερο τρόπο!

Y.Γ. Για καλό και για κακό, μιας και την έβγαλες απο το σεντούκι δεν της ρίχνεις και ένα γυαλισματάκι της πιστόλας μήπως και την χρειαστούμε?
Αραγε αν είχαμε βόλια και την γεμίζαμε θα λειτουργούσε? ;)

Thalassenia είπε...

Ιδέες του βάζεις Κάρυ μου:)

Πολύ με συγκινούν τα αντικείμενα και οι εικόνες που μιλούν για τα παλιά. Χαζεύω τις πιο μικρές λεπτομέρειες.
Το πιο σημαντικό είναι η διαφύλαξη αυτών που συμβολίζει την αγάπη για το παρελθόν και τις ρίζες μας.
Συμπληρωματικά να πω ότι στις φωτογραφίες της εποχής, η γυναίκα στεκόταν όρθια σαν αρραβωνιαστικιά και καθιστή σαν σύζυγος.

Οι ξύλινες πόρτες είναι αγαπημένο μου στοιχείο. Μας δείχνουν την εποχή, την τέχνη, την οικονομική κατάσταση του τόπου.

Κάπως έτσι όλη η Ελληνική επαρχία, χωρίς οικονομική εξέλιξη και ανέσεις, ήταν που οδήγησε στην αστυφιλία τα πολύ προηγούμενα χρόνια.
Συγκινητική ανάρτηση Κένταυρε.

α Κενταύρου είπε...

@Kariatida
To σπίτι του Καρυωτάκη το έχω δείξει και άλλη φορά ,ο πατέρας του ήταν Νομομηχανικός είχε μητέρα από τη Τρίπολη.Σώθηκε από τη κατάρρευση από τύχη.Το σπίτι είχε δεσμευθεί από το Δήμο αλλά δεν κατέβαλε το ποσό στην οικογένεια ,οπότε είχε γίνει ένα ερείπιο.Για καλή τύχη ιδρύθηκε στη Τρίπολη το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και αποφάσισαν η έδρα του να γίνει στο σπίτι αυτό, οπότε σώθηκε.
Υπάρχουν και άλλα τέτοια κτίρια στη πόλη που δεν τα ισοπέδωσε η αντιπαροχή,δείχνει την αστική ακμή της πόλης μετά την επανάσταση του 21 που τους τουρκομαχαλάδες τους αντικατέστησαν τέτοια κτίρια.
Το δικό μας σπίτι στη Τρίπολη ήταν σπίτι της Κυρίας Σταμάτας συγγενισας της προγιαγιάς μου. .Ήταν οικογένεια Φραγκοραυτάδων που λόγω του αστικού μετασχηματισμού μεταξύ 1900 και 1940 γνώρισαν μεγάλη ακμή.Οι ραφτάδες έλλειπαν όλη μέρα και εργάζονταν μέχρι αργά τη νύχτα για να προλάβουν τις παραγγελίες,ήταν επόμενο να δίνουν στη γυναίκα τη θέση του αφεντικού στο σπίτι.

α Κενταύρου είπε...

@Karyatida
H πιστόλα του Παππού δεν λειτουργεί , την βρήκα παραπεταμένη σε ένα υπόγειο και ήταν σκουριασμένη.

α Κενταύρου είπε...

@ Thalassenia
.....γυναίκα στεκόταν όρθια σαν αρραβωνιαστικιά και καθιστή σαν σύζυγος.
Αυτή τη λεπτομέρεια δεν την ήξερα.
Όπως εξήγησα στη Κάρυ το απέδωσα ότι η κυρία Σταμάτα προέρχεται από σόι φραγκοραφτάδων της εποχής.

Δεν είναι μόνο οι ξύλινες πόρτες χαρακτηριστικό της αστικής ακμής αλλά και το μαρμάρινο πλαίσιο όπου γράφονται τα αρχικά του ιδιοκτήτη αλλά και η ημερομηνία κατασκευής του κτιρίου.
Έχω σκεφτεί να φωτογραφίσω όλες τις πόρτες της πόλης που έχουν σωθεί από την αντιπαροχή της περιόδου από 1900 μέχρι 1940.

kariatida62 είπε...

Tην λεπτομέρεια της αρραβωνιαστικιάς και της συζύγου ούτε εγώ την γνώριζα.
Ομως έχω δει φωτό απο νιόπαντρα ζευγάρια(νύφες και γαμπροί) που έχουν βγάλει αναμνηστικές με τον τρόπο που σας περιέγραψα. Νύφη όρθια πίσω απο τον γαμπρό να ακουμπά στον ώμο του.
Ο γαμπρός πρώτο τραπέζι πίστα. Στο κέντρο καπετάνιος! χαχαχαχχαχαχα!
Τέτοιου είδους φωτογραφίες έχω δει απο διάφορα χωριά νομών της Πελοποννήσου.
Δεν θυμάμαι κανένα ζευγάρι ναχει φωτογραφηθεί αγκαζέ, την γυναίκα διπλα στον άνδρα.
Τώρα που μου είπες και το επάγγελμά τους εξηγούνται πολλά!
Οι άνθρωποι που ασχολούνταν με την μόδα της εποχής είχαν πιο ανάλαφρο πνεύμα. Πολλοί δε εξ'αυτών είχαν ταξιδέψει και στο εξωτερικό(συνήθως στο Παρίσι).
----
Η πιστόλα θέλει φροντίδα.
Εφ'όσον δεν φτιάχνεται τουλάχιστον ας στιλβωθεί να γυαλίζει! Κρίμα είναι...την ιστορία της θα την έχει!

kariatida62 είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Thalassenia είπε...

Mην αργήσεις Κένταυρε να φωτογραφίσεις γιατί κάποια στιγμή μόνο στις φωτογραφίες θα βλέπουμε πώς ήταν παλιά ο τόπος μας.
Πριν αρκετά χρόνια, όταν περίμενα τα παιδιά να τελειώσουν τα φροντιστήρια -δεν ξεφύγαμε ούτε εμείς από αυτό- άρχισα να περπατώ στην πόλη και μετά να φωτογραφίζω. Η ζημιά βέβαια είχε γίνει -βλέπε αντιπαροχές- αλλά έχω φωτογραφίσει κάποια νεοκλασικά και μερικές πόρτες με τον θηρεό στην κορυφή.
Μην αργήσεις να φωτογραφίσεις, κράτησε ότι μπορείς και που ξέρεις κάποτε ίσως αξιωθούμε σε μία έκθεση ρομαντικών ερασιτεχνών που ονειρεύομαι, με τέτοια ιστορικά στοιχεία που σβήνουν.

Το χαρακτηριστικό που ανέφερα για τη φωτογράφιση των ζευγαριών αφορά Μικρασιάτες, όπου η οκονομική άνεση και η επαφή με την Ευρώπη έδινε στην γυναίκα τη θέση της και τον σεβασμό των ανδρών.

Πολύ χάρηκα την ανάρτησή σου, επιφυλλάσσομαι:)

Thalassenia είπε...

Αν δεις εδώ στις πρώτες φωτογραφίες είναι αραβωνιασμένο το ζευγάρι και στην κορνίζα πιο κάτω είναι η πεθερά μου νύφη και η γιαγιά μου με τα δύο πρώτα παιδιά της.

Άιναφετς είπε...

Όμορφη η Ελλάδα που γνωρίζω μόνο τα τελευταία χρόνια .. γι αυτό και αυτές οι αναρτήσεις με συγκινούν βαθιά!
Ευχαριστώ Μιχάλη και καλό μας απόγευμα!

α Κενταύρου είπε...

@Thalasenia
Δεν μπορώ να κατηγορήσω τους πολίτες που γκρέμισαν τα πέτρινα σπίτια τους για να τα κάνουν πιο λειτουργικά με τις σύγχρονες ανέσεις ή τα έδωσαν αντιπαροχή .Κατηγορώ το Δήμο που δεν προστάτεψε ορισμένα χαρακτιριστικά κτίρια της πόλης που έδειχναν το διαχρονικό παρελθόν της.Επίσης η πόλη είχε πανέμορφες πλατείες που με βάση το καταστροφικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θησέας αναπλάστηκαν δηλαδή τσιμεντώθηκαν και ξηλώθηκαν τα παλιά διακοσμητικά στοιχεία όπως κάγκελα και φανοστάτες από ατόφιο καλλιτεχνικό μαντέμι ,οι παλιοί κηπουροί ήταν καλλιτέχνες στο κούρεμα των θάμνων αυτά εξαφανίστηκαν,και όχι μόνο αυτό άλλαξαν και τα ονόματα τους,που συνήθως είχε σχέση με την ιστορία της πόλης.
Διάβασε ανακοίνωση
Τρίπολη: Τίποτα χαμένο απ' την Πλατεία Πετρινού
Σάββατο, 14 Ιανουαρίου 2012 10:51 Σταύρος Ζορμπαλάς
Με ανακοίνωσή του, ο Δήμος της Τρίπολης, ενημερώνει ότι ήρθε σε συνεννόηση με τον ανάδοχο-εργολάβο, του έργου ανάπλασης της Πλατείας Πετρινού, ώστε να μην πεταχθεί κανένα απ' τα φυτά και τα δένδρα που ξεριζώθηκαν απ' την Πλατεία, αλλά αυτά, να μεταφυτευθούν σε πάρκα της Τρίπολης. Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου, τα μεγαλύτερα φυτά και τα δένδρα, θα μεταφυτευθούν στο πάρκο του Πνευματικού Κέντρου, ενώ τα μικρότερα, δόθηκαν σε συλλόγους, για να μεταφυτευθούν σε διάφορα εξωκλήσια της πόλης. Γίνεται γνωστό, ότι και το χώμα της Πλατείας θα μεταφερθεί στα πάρκα του Δήμου.
Συμπέρασμα Τριπολιτσιώτες ξεχάστε τη Πλατεία Πετρινού και τα φυτά της ο Δήμος βγάζει τα φυτά για να κάνει ανάπλαση δηλαδή πλακόστρωση ώστε να βγάλει τραπeζάκια.

α Κενταύρου είπε...

@kariatida
H πιστόλα δεν γυαλίζεται άλλο ,έκανα μεγάλη προσπάθεια για να τη φερω σε αυτή τη κατάσταση.

α Κενταύρου είπε...

@ Άιναφετς
Η Ελληνική ομορφιά έχει το χαρακτηριστικό της λιτότητας και της απλότητας.Ένα εκκλησάκι σε ένα νησί,ένα πέτρινο σπίτι στο Πήλιο ,στη Μακεδονία.Η πιστόλα δεν είναι περίτεχνη δεν είναι μια ασημοπιστόλα με σκαλίσματα το γεγονός όμως ότι θυμίζει το παρελθόν πέραν από τη συναισθηματική αξία έχει και αξία ιστορική γιατί συνήθως εκτίθενται καλλιτεχνήματα στα Μουσεία ενώ η πραγματικότητα ήταν διαφορετική δεν πολεμούσαν με ασημοπιστόλες και καριοφίλια με σκαλίσματα.

Summertime Blues είπε...

όλα ένα κι ένα!
τα ρολόγια κι οι πόρτες τέλεια!
είχαν μια πιο καλαίσθητη άποψη τα παλιά χρόνια.
μα το χειροποίητο μα κάτι άλλο
και το πιο απλό πράγμα ήταν ξεχωριστό.
καλημέρα!

α Κενταύρου είπε...

@Summertime Blues
Aπό το ρολόι τσέπης με αλυσίδα στο ηλεκτρονικό ρολόι και στο ατομικό ρολόι ακρίβειας τέτοιας ώστε Φτιάχτηκε ατομικό ρολόι που χάνει ένα δευτερόλεπτο σε 3.7 δισεκατομμύρια χρόνια.Τι άλλαξε όμως στην ανθρώπινη συμπεριφορά?

ξωτικό είπε...

Πάντα χρήσιμο ένα ακόνισμα της μνήμης .Απόλαυσα πολύ και τα σχόλια και μένω με την κλασσική σκέψη :αν οδεύαμε με μέτρο στους μετασχηματισμούς πόσο πιο καλά θα μπορούσαμε να είμαστε .Σαν τις οικογένειες με πλούσια συμβίωση προππαπούδες ,παππούδες ,παιδιά ,εγγόνια ,δισέγγονα ,γερές κοινωνίες!!
Έτσι άτσαλλα που πηδάμε είναι σαν χωριό που αποφασίζει να σκοτώνει τους παππούδες
και έτσι στο τέλος καταλήγει να τρώει τα παιδιά του....

Καλή εβδομάδα με πολύυυ φιλοσοφία

α Κενταύρου είπε...

@ξωτικό
Aφορμή για αυτό το ξεσκόνισμα της μνήμης είναι ο θάνατος αγαπημένων προσώπων που έζησαν αυτό το μετασχηματισμό φόρεσαν τη φουστανέλα και τα φράγκικα.Δεν ήταν μετασχηματισμός μόνο στην ενδυμασία τη κατοικία αλλά και στο τρόπο σκέψης.Ιδιαίτερα είδαν μια ολοκληρωτική αλλαγή στη θέση της γυναίκας,στο τρόπο ανατροφής των παιδιών,αλλά και στις αξίες της ζωής.Τρεις γενιές από το 1896 μέχρι σήμερα και ο κόσμος άλλαξε τόσο πολύ σε όλα τα επίπεδα.

Άστρια είπε...

Μια ανάρτηση που είχε πολύ από αγάπη αλλά κυρίως ψυχή. Όπως και όλα τα σχόλια που προηγήθηκαν και με προσοχή διάβασα.
Η ιστορία των ανθρώπων μας η εξέλιξή τους, οι μνήμες τους μέσα από αντικείμενα άψυχα, που κουβαλούν όμως ζωές και ψυχές ανθρώπων.
Τους αξίζει η θύμιση, η αναφορά, η προστασία, η τιμή.


υγ. δεν βρήκα τον βυσσινοχώραφο αν θες να μου υποδείξεις την ανάρτηση:)

α Κενταύρου είπε...

@Αστρια
Τα πρόσωπα και οι διάλογοι, αναβιώνουν αναμνήσεις από τη ζωή στο σπίτι και καθρεφτίζουν τις ανατροπές στη κοινωνική ζωή της Ρωσίας εκείνης της εποχής.
Διαβάζοντας το παραπάνω κείμενο και τη λέξη "βυσινόκηπος"αμέσως μεταφέρθηκα στα βυσινοχώραφα των παιδικών μου χρόνων και τις σχετικές αναμνήσεις με το χώρο αυτό .Στην προηγούμενη ανάρτηση στις 12-1-2012 στη φωτογραφία με τη λεζάντα "Το οροπέδιο της Μαντινείας από το αλώνι"όλη η έκταση αυτή ήταν γεμάτη Βυσσινιές.Στο χώρο αυτό έγιναν οι κοινωνικές ανατροπές μέσα στο χρόνο που περιγράφει στο θεατρικό έργο ο Τσέχωφ.Στο χώρο αυτό βρέθηκα το τελευταίο μήνα διότι πέθανε στις 30 Νοεμβρίου η μητέρα μου και υπάρχει στο χωριό ο οικογενειακός τάφος , αυτή ήταν η αφορμή των δυο τελευταίων αναρτήσεων.

24 Ιανουαρίου 2012 9:18 π.μ.

Άστρια είπε...

αστέρι α του Κενταύρου,
Χθες είχα περάσει και είχα δει όλες αυτές τις φωτογραφίες, όμως δεν κατάλαβα.
Μετά από την επισήμανση του σχολίου σου, αυτή η φωτογραφία, παρ' όλη την ομορφιά της ανοιχτοσύνης και των βουνών της, φαίνεται τόσο φτωχή χωρίς τις βυσσινιές της γης της. Φαντάζομαι τα υπέροχα χρώματα όταν ανθίζανε ..

Να με συγχωρέσεις, αλλά δεν το είχα αντιληφθεί για τη μητέρα σου. Είναι δικαιολογημένη αυτή η ανάγκη για αναπόληση αντικειμένων που θυμίζουν εικόνες και στιγμές ζωής.

Να θυμάσαι με αγάπη όλα τα όμορφα γι' αυτή πάντα, γιατί είναι μοναδικά και πολύτιμα. Και κάπου κι εκείνη ίσως το βλέπει.

Καλό βράδυ.

Margo είπε...

Φαντάζομαι πώς θα παρουσιάζεται ο σύγχρονος πολίτης αρκετά χρόνια μετά από σήμερα. Απορώ τι θα έχει μείνει πολιτισμικά από το πέρασμά μας στην ιστορία..

Καλό σου βράδυ Κένταυρε

a-kentavrou είπε...

@margo
Οι πηγές ενέργειας καθορίζουν σε γενικές γραμμές τη μορφή του μελλοντικού κόσμου.
Θα είναι ένας κόσμος χωρίς ορυκτά καύσιμα(πετρέλαιο ,φυσικό αέριο).
Θα κυριαρχεί η πυρηνική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Θα περιοριστούν οι ατομικές και θα κυριαρχούν οι μαζικές μεταφορές.Πολλά μπορείς να σκεφτείς για το μελλοντικό κόσμο πχ η παγκοσμιοποίηση πια μορφή θα έχει σε πολιτικό κοινωνικό επίπεδο?Θα καταργηθούν οι υπάρχουσες κρατικές ,εθνικές δομές?.
Όσο για το πολιτισμό που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές θα έχει να κάνει με τη μουσική κυρίαρχα ,αλλά και τις εικαστικές τέχνες.Σε αρχιτεκτονική, σε γλυπτική υπάρχουν νομίζω κάποια μνημεία που θα αντέξουν στο χρόνο.

Ανώνυμος είπε...

Και καταλήξαμε κάπου σήμερα να χτίζουμε σπίτι από γυαλί, κακόγουστα και κρύα και αντί να ντυνόμαστε να γδυνόμαστε...

Κατι προφανως κανουμε λάθος.

Ομορφη Κυριακη να έχεις!

φιλια πολλα

α Κενταύρου είπε...

@Coula
Στο γδυνόμαστε δεν βλέπω να κάνουμε λάθος!!!!
Υπάρχει ομορφότερη εικόνα από τον Ερμή του Πραξιτέλους στην Αρχαία Ολυμπία.Αναφέρθηκα σε αυτόν για να έχεις μέτρο να συγκρίνεις με τους Νεοέλληνες.