ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ-ΘΕΩΡΙΑ “PEAK OIL"

Η  ανάπτυξη του σύγχρονου τεχνολογικού πολιτισμού  βασίστηκε στη χρήση πετρελαίου και γενικότερα στα ορυκτά καύσιμα όπως φυσικό αέριο και γαιάνθρακα .

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που απασχολεί τους μελλοντολόγους και θα απασχολήσει τους πολιτικούς  στο μέλλον είναι η μείωση των παγκοσμίων αποθεμάτων πετρελαίου ,ο πιθανός χρόνος εξάντλησης τους και η μορφή που θα έχει ο πολιτισμός με το τέλος της εποχής του πετρελαίου.

Η θεωρία peak oil είναι  η εκτίμηση ότι η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα αγγίξει σύντομα το σημείο κορύφωσή της. 

   Η θεωρία " peak oil " διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τον γεωλόγο Μάριον Κινγκ Χάμπερτ (M. K. Hubbert), ο οποίος, το 1956, προέβη στην εκτίμηση ότι η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ θα αγγίξει το σημείο κορύφωσή της μεταξύ 1965 και 1970 και έπειτα θα ακολουθούσε πτωτική καμπύλη, γνωστή τώρα ως η καμπύλη του Χάμπερτ .Η καμπύλη κορύφωσης Χάμπερτ είναι ένα κωδωνοειδές μοντέλο παραγωγής μιας συγκεκριμένης χώρας, περιοχής ή του πλανήτη στη βάση της υπόθεσης ενός συνόλου ανακτήσιμων ποσοτήτων αργού πετρελαίου. 

 Ομως ο Χάμπερτ σχεδόν δεν πρόφτασε να παραδώσει την εργασία του. 

 Δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από τα αφεντικά του στη Shell, οι οποίοι του ζήτησαν να «μετριάσει τη σημασία της». 

 Η απάντησή του ήταν ότι δεν υπήρχε τίποτα να μετριάσει.

Η καμπύλη του M. K. Hubbert και η θεωρία Peak Oil

Από τη παραπάνω καμπύλη είναι φανερό ότι πλησιάζουμε το μέγιστο της παραγωγής πετρελαίου και ότι το 2050 η παραγωγή θα έχει πέσει στο 50%.Ο θεωρητικός μηδενισμός της παραγωγής είναι το 2200 .Πλησιάζοντας το 2050 το πετρέλαιο δεν θα επαρκεί για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της ανθρωπότητας και θα πρέπει να έχει αντικατασταθεί με άλλη μορφή ενέργειας.

Η πετρελαιοβιομηχανία και οι πολιτικοί υποστηρικτές της,προκειμένου να υπηρετήσουν την κοντόφθαλμη, βραχυπρόθεσμη επιδίωξη κέρδους, κάνουν ό,τι μπορούν για να «υποβαθμίσουν» το μήνυμα ότι το πετρέλαιο είναι μια περιορισμένη πηγή ενέργειας και θα εξαντλειθεί κάποια μέρα.

  Το 2004, η Shell τελικά πιάστηκε να ψεύδεται αναφορικά με την ποσότητα των αποθεμάτων πετρελαίου της. Η εταιρεία «φούσκωσε» τη δηλωμένη ποσότητα των αποθεμάτων πετρελαίου της ώστε να διατηρήσει τις τιμές των μετοχών της υψηλές, διότι ποιος θέλει να επενδύσει σε μια εταιρεία -ή βιομηχανία- που ακολουθεί την πορεία των δεινοσαύρων; Σήμερα πλέον, τα στοιχεία της Energy Information Administration, της στατιστικής υπηρεσίας του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, δείχνουν ότι όντως η αμερικανική παραγωγή πετρελαίου έφθασε στο σημείο κορύφωσής της το 1971.Η θεωρία του  Hubbert επαληθεύτηκε.

  Πρόσφατα 18 έγκριτοι μελετητές των προμηθειών ενέργειας συμφώνησαν ότι η μέγιστη εξόρυξη πετρελαίου θα συμβεί το 2020  με ρυθμό που θα ανέρχεται στα 93 εκατομμύρια βαρέλια ανά ημέρα.  Η σημερινή κατανάλωση πετρελαίου γίνεται με ρυθμό της τάξης του  85  εκατομμύρια βαρέλια ανά ημέρα. Παρόλα αυτά υπάρχει εκτεταμένη ανησυχία ότι έχουμε φτάσει στο peak oil,  εφόσον ο ρυθμός ανακαλύψεων νέων κοιτασμάτων δεν επαρκεί για να ικανοποιήσει τις αυξανόμενες ενεργειακές μας ανάγκες. 

 Γιατί τρομάζει η θεωρία του Peak Oil σήμερα;
Η προέκταση της θεωρίας του Χάμπερτ σε παγκόσμιο επίπεδο τρομοκρατεί. Μία απλοποιημένη ανάλυση της παγκόσμιας πετρελαϊκής πραγματικότητας δίνεται στη συνέχεια:
 O όρος "peak oil" δεν σημαίνει την εξάντληση του πετρελαίου, αλλά την εξάντληση του φθηνού πετρελαίου. Όπως κάθε γεγονός έχει αρχή-μέση-τέλος, το ίδιο ισχύει και για το πετρέλαιο. Πρακτικά το peak oil θα ισχύσει όταν δαπανήσουμε τις μισές ποσότητες πετρελαίου του πλανήτη. Πολλοί ειδικοί του πετρελαίου έχουν αποφανθεί ότι ήδη έχουμε καταναλώσει το μισό πετρέλαιο του πλανήτη (ή σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο αυτό κατά τα επόμενα χρόνια), οπότε σύντομα αρχίζει η αντίστροφη πορεία.

Ένας απλός τρόπος για να βρούμε το σημείο Peak Oil είναι η συσχέτιση της πορείας του ρυθμού ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων πετρελαίου με την πορεία της παραγωγής πετρελαίου. Αυτό δίνεται στο παρακάτω σχήμα.

Συσχέτιση της ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων πετρελαίου (Discovery) 
με την παραγωγή πετρελαίου (Production)

Στην περίπτωση των ΗΠΑ, το μέγιστο ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων ήταν τέλη της δεκαετίας του '30 και το peak oil δηλαδή το μέγιστο της παραγωγής 40 χρόνια αργότερα, περί το 1970.

Σχετικά με τα κοιτάσματα παγκοσμίως, το μέγιστο ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων έφτασε στο μέγιστο τέλη της δεκαετίας του '60 και από τότε μειώνονται συνεχώς. Οπότε σύμφωνα με την απλή λογική, αν ισχύσει ότι και στο παράδειγμα των ΗΠΑ, στις μέρες μας κλείνει ο 40ετής κύκλος, οπότε πιθανώς να βρισκόμαστε στο peak oil δηλαδή η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου έχει ήδη αγγίξει ή θα αγγίξει σύντομα το σημείο κορύφωσής της. 

Σήμερα καταναλώνουμε πλέον τετραπλάσιο πετρέλαιο από αυτό που ανακαλύπτουμε στα νέα κοιτάσματα.

Μια απλή εξήγηση της θεωρίας

 Οι πετρελαϊκές εταιρείες, έχουν εξορύξει το πετρέλαιο που ήταν εύκολο και οικονομικό να εξορυχθεί. Αυτό το πετρέλαιο βρίσκονταν στο έδαφος και σχετικά κοντά στην επιφάνεια και ήταν χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, γεγονός που έκανε εύκολη τη διύλιση του. Το πετρέλαιο που έχει απομείνει στον πλανήτη είναι πολύ πιθανόν να βρίσκεται σε απόμακρες περιοχές, μακριά από τις αγορές, σε μικρά ή χαμηλής ποιότητας πεδία και για αυτό απαιτούνται περισσότερα χρήματα και ενέργεια για την εξόρυξη και διύλιση του. Επιπλέον, όλα τα πετρελαϊκά πεδία φθάνουν κάποια στιγμή στο σημείο όπου η περαιτέρω εκμετάλλευσή τους δεν είναι ενεργειακά και οικονομικά βιώσιμη. Αν δηλαδή απαιτείται η δαπάνη ενός βαρελιού πετρελαίου για την εξόρυξη ενός βαρελιού πετρελαίου, τότε η περαιτέρω εξόρυξη δεν έχει νόημα, ανεξάρτητα από την τιμή του πετρελαίου. Βλέποντας το παρακάτω διάγραμμα βγάζουμε πολλά συμπεράσματα σχετικά με το μέλλον του πετρελαίου.

Το πετρέλαιο του πλανήτη?

Ορισμένες πολυεθνικές πετρελαϊκές εταιρίες αναγνωρίζουν την ύπαρξη ενδεχόμενου μείωσης της παραγωγής, ενώ άλλες υποστηρίζουν ότι πιο εξελιγμένες τεχνικές εξόρυξης και άλλες τεχνολογικές εξελίξεις θα αντισταθμίσουν την όποια μείωση.

Οι προτεινόμενες ιδέες σχετικά με την κορύφωση της παγκόσμιας παραγωγής ποικίλουν από καταστροφολογικά σενάρια του τύπου "Ερχεται το τέλος του κόσμου" μέχρι εκτιμήσεις ότι η οικονομία της αγοράς θα φέρει σταδιακά στο προσκήνιο εναλλακτικές πηγές ενέργειας σε αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων Η εταιρεία πετρελαίου ΒΡ δεν πιστεύει στο peak oil, αλλά θεωρεί ότι εξελιγμένες τεχνικές εξόρυξης και άλλες τεχνολογικές εξελίξεις θα δώσουν λύση στο φαινόμενο.  Έχει επιδοθεί σε ένα τεράστιο πρόγραμμα επενδύσεων σε βιοκαύσιμα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχει μετατρέψει το σλόγκαν της σε Beyond Petroleum (δηλαδή ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ)? Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων  πηγών ενέργειας δεν θα καλύψει τις ανάγκες σε ενέργεια διότι η παραγωγή τους προϋποθέτει εξοπλισμό που η παραγωγή του βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα .

Η μόνη ορατή μορφή ενέργειας που μπορεί να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα  αποτελεσματικά είναι η Πυρηνική με τα γνωστά προβλήματα ρύπανσης του περιβάλλοντος που πρέπει να επιλυθούν στα χρόνια που έρχονται.

Ένα είναι βέβαιο ότι η ζωή θα είναι τελείως διαφορετική χωρίς ορυκτά καύσιμα.

Επαφίεται στη φαντασία του αναγνώστη να σκεφτεί το μελλοντικό κόσμο.

.

Πηγή:1) http://logioshermes.blogspot.com/2012/03/h-peak-oil.html#ixzz2Fnn1IIOZ 

          2)www.peakoil.com)