Σάββατο 24 Απριλίου 2010

ΚΟΙΝΗ ΛΟΓΙΚΗ

Με τον όρο κοινή λογική εννοείται ο τρόπος αντίληψης των κανόνων της ζωής και της κοινωνίας που είναι αποδεκτές από τους πολλούς.Κοινή λογική ονομάζουμε και το φαινόμενο,όπου μια κοινωνία έχει σαν κατεστημένο,ένα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης σε μια σειρά θεμάτων που περιλαμβάνει και το τρόπο που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το εσωτερικό του όσο και το εξωτερικό του περιβάλλον.
Η γνώμη των πολλών στη πολιτική παίρνει τη μορφή μιας πανίσχυρης λογικής που δημιουργεί δίκαιο.
Το ερώτημα η γνώμη των πολλών ή των επαϊόντων απαντήθηκε από το Σωκράτη και έγειρε στη πλευρά των επαϊόντων.
Η κοινή λογική σαν έκφραση της γνώμης των πολλών  δεν υπηρετεί πάντα την αλήθεια.
 Πολλές φορές στη πολιτική η κοινή λογική ,στη ποιό απλή της έκφραση το αυτονόητο ,είναι το ζητούμενο.
Στη σύγχρονη Ελλάδα η μη αντίληψη της κοινής λογικής οδήγησε τη χώρα στα όρια της χρεοκοπίας,αν δεν επικρατήσουν στη κοινή αντίληψη τα αυτονόητα τότε πιθανόν να οδηγηθεί η χώρα σε μεγάλες περιπέτειες.Στις μέρες μας στο ερώτημα ποιός πληρώνει, η κοινή λογική απαντά αυτοί που συσσώρευσαν και συσσωρεύουν πλούτο,οι μονίμως φοροκλέπτοντες,οι εκμεταλευτές του ελληνικού δημοσίου και άλλοι πολλοί με το γενικό τίτλο λαμόγια,η πολιτική πρακτική όμως αγνοεί τα αυτονόητα.
Η κοινή λογική παίρνει ορισμένες φορές τη μορφή της κοινής γνώμης που άγεται και φέρεται,από κατεστημένα συμφέροντα,οι αντιλήψεις της μεταβάλλονται από τη μια στιγμή στην άλλη με τη συνεργασία πολιτικών και ΜΜΕ.Δημιουργούνται στερεότυπα στη κοινή αντίληψη έξω από κάθε πραγματικότητα ,σε αυτή τη κατεύθυνση βοηθούν οι ομάδες συμφερόντων και τα πολιτικά κόμματα.
 Το ζητούμενο της εποχής μας είναι η σύνθεση της γνώσης των επαϊόντων και της γνώμης των πολλών, αφού πρώτα διαφωτιστεί από τους ειδήμονες. Αυτό προϋποθέτει παιδεία σφαιρική, στην οποία το κλασικό της μέρος θα προσφέρει το βάθος και το πλάτος του στοχασμού, το θετικό της μέρος την ὧν οὐκ ἄνευ οξύνοια και τον πραγματισμό, ενώ το τεχνολογικό της μέρος θα προσφέρει τη μέθοδο.
Πολλές φορές  η λογική του ενός που πάει κόντρα στο ρεύμα αποδεικνύεται τελικά, ότι υπηρετεί την αλήθεια.
Στην επιστήμη η κοινή λογική δεν αποτελεί πλέον καθοριστικό παράγονται για τη προσέγγιση της γνώσης.
Το θέμα της αντίφασης της κοινής λογικής με τα πορίσματα της επιστήμης έγινε ποιό εμφανές όταν ο Αινστάιν δημιούργησε την ειδική θεωρία της σχετικότητας.
Ο απλός ισχυρισμός ότι η ταχύτητα του φωτός είναι σταθερή σε οποιοδήποτε αδρανειακό σύστημα αναφοράς έχει επιπτώσεις που αψηφούν την κοινή λογική ,όπως πχ, ότι ο χρόνος διαστέλλεται ,η μάζα αυξάνει ,το μήκος συστέλλεται.
Οταν αυτό τονίστηκε με έμφαση στον Αϊνστάιν,η απάντηση του ήταν ότι η κοινή λογική είναι το στρώμα των προκαταλήψεων που δημιουργείται στον άνθρωπο πριν την ηλικία των δεκαοκτώ ετών.
Η αίσθηση μας για το χώρο το χρόνο και την κίνηση,βασίζεται στην παρατήρηση της παιδικής ηλικίας,
ενός κόσμου στον οποίο δεν κυκλοφορούν αντικείμενα με ταχύτητες συγκρίσημες με εκείνη του φωτός.
Ίσως αν είχαμε βρεθεί σε πολιτισμό που περιστρέφοταν γύρω από το σύμπαν με διαστημόπλοια που κινούνται με ταχύτητες κοντά στη ταχύτητα του φωτός,τότε οι αντιλήψεις για το χώρο και το χρόνο θα φαίνονταν να είναι η κοινή λογική.
Το πραγματικό ερώτημα ,από επιστημονική άποψη,δεν είναι αν η ειδική σχετικότητα αψηφά τη κοινή λογική,αλλά αν μπορεί να αποδειχθεί ότι μας οδηγεί σε αντιφάσεις.Εάν είναι έτσι ,τότε η κοινή λογική κερδίζει.
Από τότε που δόδηκε στη δημοσιότητα η θεωρία του Αϊνστάιν,διάφοροι επιστήμονες με μελέτες τους ισχυρίζονται ότι οδηγεί σε αντιφάσεις.Το παράδειγμα της διαστολής του χρόνου,δείχνει πως με προσεκτική ανάλυση μια εκ πρώτης όψεος αντίφαση,οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στη πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία αντίφαση.
Σε κάθε συνάντηση επιστημόνων εξετάζονται όλες οι προφανείς αντιφάσεις των θεωριών και γίνεται προσπάθεια να βρεθεί τρόπος επίλυσης τους .
Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος κατανόησης του κόσμου.
Εκεί όμως που η κοινή αίσθηση του κόσμου είναι δημιουργική ,είναι στη περίπτωση του πολιτισμού ενός λαού που έχει να κάνει με τις παραδόσεις του και την αντίληψη και τη φιλοσοφία του για τη ζωή.
Οι λαοί επιτυγχάνουν όταν καταφέρουν η αλήθεια να ταυτιστεί με τη κοινή λογική .

Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

Ο αρχηγός των Ινδιάνων Σιάτλ

Το 1855 ο Πρόεδρος των  Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Φραγκλίνος Πήρς ,ζήτησε από τους Ινδιάνους να πουλήσουν τη γη τους στην αμερικάνικη κυβέρνηση.
Ο αρχηγός μιας φυλής Ινδιάνων ο Σιάτλ απαντά στο Πρόεδρο.

"Ο μεγάλος αρχηγός στην  Ουάσιγκτον μηνάει πως θέλει να αγοράσει τη γη μας.Ο μεγάλος αρχηγός μηνάει ακόμα λόγια φιλικά και καλοθέλητα.Καλοσύνη του ,γιατί ξέρουμε πως αυτός λίγο τη χρειάζεται τη φιλία μας.
Την προσφορά του θα τη μελετήσουμε ,γιατί ξέρουμε πως,αν δεν το πράξουμε ,μπορεί ο λευκός να προφτάσει με τα όπλα και να πάρει τη γη μας.
Πως μπορείται να αγοράσετε ή να πουλάτε τον ουρανό-τη ζέστα της γης?Για μας μοιάζει παράξενο .
Η δροσιά του αγέρα ή το άφρισμα του νερού ωστόσο δεν μας ανήκουν.Πως μπορείται να τα αγοράσετε από μας?
Κάθε αστραφτερή πευκοβελόνα, κάθε αμούδα στις ακρογιαλιές,κάθε θολούρα στο σκοτεινό δάσος, κάθε ξέφωτο και κάθε ζουζούνι που ζουζουνίζει είναι,στη μνήμη και στην πείρα του λαού μου,ιερό.

Ξέρουμε πως ο λευκός δεν καταλαβαίνει  τους τρόπους μας.Η γη δεν είναι αδερφός του,αλλά εχθρός που πρέπει να τον καταχτήσει,και αφού τον καταχτήσει,πηγαίνει παρακάτω.Με το ταμάχι που έχει θα καταπιεί τη γη και θα αφήσει πίσω του μια έρημο.Η όψη που παρουσιάζουν οι πολιτείες σας, κάνει κακό στα μάτια του ερυθρόδερμου.Όμως αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή ο ερυθρόδερμος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει.
Αν  αποφασίσω και δεχτώ, θα βάλω όρο .Τα ζώα της γης αυτής ο λευκός θα πρέπει να μεταχειριστεί σαν αδέρφια του.Αν όλα τα ζώα φύγουν από τη μέση,ο άνθρωπος θα πεθάνει από μεγάλη εσωτερική μοναξιά,γιατί όσα συμβαίνουν στα ζώα, τα ίδια συμβαίνουν στον άνθρωπο.'Οταν όλα τα βουβάλια σφαχτούν ,όταν όλα τα άγρια αλόγατα ημερέψουν ,όταν τα τα δάση θα χαθούν?που θα βρουν τα πουλιά να κουρνιάσουν ,ο αϊτός,το γεράκι να πετάξουν?Σημαίνει το τέλος της ζωής και την αρχή του θανάτου.
Πουθενά δε βρίσκεται μια ήσυχη γωνιά μέσα στις πολιτείες του λευκού .Πουθενά δεν βρίσκεται μια γωνιά να σταθείς να ακούσεις τα φύλλα στα δένδρα την άνοιξη ή το ψιθύρισμα που κάνουν τα ζουζούνια πεταρίζοντας.Όμως μπορεί ,επειδή ,καταπώς είπα ,είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω-μπορεί γιαυτό το λόγο ο σαματάς να ταράζει τα αυτιά μου.Μα τι μένει στη ζωή ,όταν ενας άνθρωπος δεν μπορεί να αφουγκραστεί τη γλυκιά φωνή που βγάνει το νυχτοπούλι ή το τραγούδι του βατράχου στο βάλτο μέσα στη νυχτιά?Του ερυθρόδερμου είναι ακριβός ο αγέρας ,γιατί όλα μοιράζονται την ίδια πνοή-τα ζώα,τα δένδρα,οι άνθρωποι.Ο λευκός δε φαίνεται να δίνει προσοχή στον αγέρα που ανασαίνει.Όταν μαγαρίζεις συνέχεια το στρώμα σου ,κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις μαγαρισιές σου.
Οι ερυθρόδερμοι αγαπούν τη γη ,όπως το βρέφος αγαπάει το χτύπο της μητρικής καρδιάς.Αν μας αναγκάσετε να σας  πουλήσουμε τη γη μας ,φροντίστε την,καθώς την φροντίσαμε εμείς,διατηρήστε τη για τα τέκνα σας ,αγαπήστε τη ,καθώς ο Θεός αγαπάει όλους μας.Ένα ξέρουμε -ο Θεός σας είναι ο
 ίδιος Θεός .Η γη Του είναι ακριβή .Άκόμα και ο λευκός δε γίνεται να απαλλαχτεί από τη κοινή μοίρα."

Το Βήμα 16/1/1977

Ευχαριστώ τη καλή μας φίλη fractal που ενέπνευσε αυτή την ανάρτηση δωρίζοντας μου τη φωτο του Ινδιάνου πάνω στα βαρέλια,όταν επέστρεψε από ένα ταξίδι στην Αμερική.

Παρασκευή 2 Απριλίου 2010

H ελεύθερη βούληση είναι μια ψευδαίσθηση?

Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης είχε ελεύθερη βούληση?
Το θρησκευτικό και φιλοσοφικό ερώτημα της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου απασχολεί και την επιστήμη της Φυσικής.

Όταν ο Νεύτωνας το 1687 διατύπωσε τους τρείς νόμους για τη κίνηση των σωμάτων ,ο άνθρωπος απέκτησε φαινομενικά τη δυνατότητα να υπολογίζει και να προβλέπει τη φυσική εξέλιξη γεγονότων και φαινομένων.Αν για παράδειγμα,κάποιος γνωρίζει την παρούσα θέση και ταχύτητα ενός σώματος καθώς και τις δυνάμεις που επιδρούν πάνω του,μπορεί με απλά μαθηματικά να υπολογίσει που βρίσκεται και πόσο γρήγορα κινείται οποιαδήποτε άλλη στιγμή .
Αυτή την καθαρά ντετερμινιστική θέση υποστήριξε στην ακραία της εκδοχή και ο μεγάλος Γάλλος μαθηματικός και αστρονόμος Laplace,όταν είπε :"Mπορούμε να θεωρήσουμε την τωρινή κατάσταση του σύμπαντος ως αποτέλεσμα του παρελθόντος του και αιτία του μέλλοντός του.Μια διάνοια ,η οποία σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή θα γνώριζε όλες τις δυνάμεις που διέπουν τη φύση και όλες τις θέσεις όλων των μερών που την αποτελούν,και εάν αυτή η διάνοια ήταν τόσο τεράστια ώστε να υποβάλει τα δεδομένα αυτά σε ανάλυση,θα μπορούσε να προβλέψει τις κινήσεις των σωμάτων του σύμπαντος από το ποιό μεγάλο μέχρι το ποιό μικροσκοπικό.Για μια τέτοια διάνοια τίποτε δεν θα ήταν αβέβαιο:το μέλλον ,ακριβώς όπως και το παρελθόν,θα φανερωνόταν μπροστά στα μάτια της"
Αν είναι έτσι ,έχει ο άνθρωπος ελεύθερη βούληση,ή μήπως όχι?
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα απέρριπταν μια τέτοια σκληρή αιτιοκρατία,επιμένοντας ότι διαθέτουμε ελεύθερη βούληση και συνεπώς ,μπορούμε να καθορίζουμε οι ίδιοι τις  πράξεις και τις αποφάσεις μας.
Οι σύγχρονοι φυσικοί παρ'όλο που εξακολουθούν να αποδέχονται τους νόμους του Νεύτωνα,η άποψη πως όλα μπορούν να προβλεφθούν και όλα είναι προκαθορισμένα θεωρούν ότι είναι καταχρηστική ερμηνεία της εν λόγω θέσης ,παραπέμποντας στην κβαντομηχανική ,που περιγράφει το μικρόκοσμο των στοιχειωδών σωματιδίων.
Η κβαντομηχανική με την αρχή της αβεβαιότητας δηλώνει ότι είναι αδύνατο να προβλέψεις τη θέση και τη ταχύτητα σωματιδίου συγχρόνως με ακρίβεια.Επομένως είναι αδύνατο να συγκεντρωθούν τα δεδομένα για να προβλέψεις τη μελλοντική κίνηση των σωματιδίων. Κάτι φαινομενικά τόσο απλό ,όσο το να υπολογίσουμε πότε ακριβώς θα πέσει η επόμενη σταγόνα από τη βρύση ,είναι στη πράξη αδύνατο ,επειδή οι παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η πτώση είναι αναρίθμητοι.
Οι φυσικοί αποκαλούν αυτή την αδυναμία  χάος διότι το πολυπαραγοντικό σύστημα είναι χαοτικό.
Έτσι αμφισβητούν έμμεσα την αιτιοκρατία του Νεύτωνα και Laplace.
Εντούτοις πολλοί υποστηρίζουν ότι η ελεύθερη βούληση είναι ασύμβατη με τους φυσικούς νόμους .
Τα πειράματα που έχουν γίνει με μια ιδιότητα των στοιχειωδών σωματιδίων που λέγεται ιδιοστροφορμή ή spin έχει μόνο δυο τιμές :πάνω ή κάτω.
Στην πραγματικότητα συμβαίνει κάτι παράδοξο ,η τιμή του spin γίνεται συγκεκριμένη μόνο τη στιγμή της μέτρησης !Πριν τη μέτρηση ,όλες οι διαφορετικές  τιμές έχουν την ίδια πιθανότητα κατά κάποιο τρόπο συνυπάρχουν.(Σαν να συνυπάρχουν η σερνική και η θηλυκή φύση και η προσέγγιση του παρατηρητή να καθορίζει τη φύση του φύλου).Η τιμή του spin δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί και στις τρείς διαστάσεις ταυτόχρονα διότι η μέτρηση σε μια διάσταση επηρεάζει τη τιμή στις άλλες δυο διαστάσεις.
Τα κβαντικά παράδοξα δεν σταματούν εδώ.Ενα  ηλεκτρόνιο μπορεί να έχει ένα είδος διδύμου αδελφού .
Αν το ένα ηλεκτρόνιο έχει τιμή σπιν "πάνω" τότε το συσχετισμένο ηλεκτρόνιο αδελφός έχει τη τιμή "κάτω",ακόμη και αν τα δυο ηλεκτρόνια χωρίζονται από μεγάλες αποστάσεις.Πρόκειται για μια απόκοσμη δράση από απόσταση που παραβιάζει το όριο της ταχύτητας του φωτός στη μετάδοση της πληροφορίας.
Ενα άλλο θέμα που προβληματίζει τους φυσικούς είναι τα συσχετισμένα φωτόνια .Τα πειράματα δείχνουν ότι όταν συγκεκριμένες ιδιότητες του ενός από αυτά μετρηθούν ,επηρεάζονται ταυτόχρονα και οι αντίστοιχες ιδιότητες του διδύμου του ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει.
Αυτή η απόκοσμη δράση από απόσταση του Αινστάιν εξακολουθεί να στοιχειώνει τη φυσική.
Μήπως υπάρχουν κάποια θεμελιώδη σφάλματα στη κβαντομηχανική?
Επειδή στη κβαντομηχανική ο παρατηρητής είναι αυτός που δίνει μέσω της μέτρησης τελεσίδικα τη τιμή του μετρούμενου.Δόθηκε η εξήγηση ότι, η επιλογή των ερευνητών  δεν είναι ελεύθερη εξαρτάται από συνθήκες τις οποίες οι ίδιοι  δεν ελέγχουν.Η ερμηνεία των πειραματικών αποτελεσμάτων ξεγράφει την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου ,χωρίς να αποδέχεται τον απόλυτο ντετερμινισμό στο οποίο τα πάντα είναι προκαθορισμένα.
Συμπέρασμα το σύμπαν είναι χαοτικό και απρόβλεπτο τόσο σε μικροσκοπικό επίπεδο όσο και σε μακροσκοπικό,ο άνθρωπος στη μελέτη του σύμπαντος προβαίνει σε παρατηρήσεις που είναι προκαθορισμένες άρα δεν έχει ελεύθερη βούληση?
Η άποψη περί ανυπαρξίας ελεύθερης βούλησης   υποστηρίχτηκε και από πολλούς νευρολόγους ,οι οποίοι μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στις πράξεις μας και στην επιθυμία να τις πραγματοποιήσουμε. Η ελευθέρως εκούσια πράξη ξεκινάει ασυνείδητα στον εγκέφαλο προτού το άτομο συνειδητοποιήσει ότι θέλει να πράξει!Πως λοιπόν θα θεωρούσαμε τους εαυτούς μας υπεύθυνους για πράξεις που συνειδητοποιήσαμε πολύ αργότερα αφ΄ότου έχουν αποφασιστεί?
Η έρευνα έδειξε ότι ο άνθρωπος προλαβαίνει να προβάλει βέτο παρ΄όλο που άργησε να συνειδητοποιήσει τη πράξη.Ο εγκέφαλος παίρνει την απόφαση να πράξει ,αλλά κατά πόσο είναι αυτό έκφραση ελεύθερης βούλησης?
Αυτά τα ερωτήματα έχουν απασχολήσει τους φιλοσόφους εδώ και 2500 χρόνια και θα δίνουν δουλειά σε φυσικούς,νευρολόγους και ψυχολόγους για πολλά χρόνια ακόμη.